Hititler’de Doğum
İ.Ö 2.bin yılın büyük bir bölümüne damgasını vurmuş, Anadolu’nun üzerinde yaşamış, en sistematik siyasi birliklerden biri olan Hititler, arkalarında pek çok yazılı tablet bırakmışlardır. Doğumla ilgili tabletler bunlar arasındadır.
Doğum öncesinde kadının dini yönden doğum yapmaya elverişli bir durum içinde bulunup bulunmadığı, Tanrı ve Tanrıçalara karşı dini görevlerini yerine getirip getirmediğini anlayabilmek için kehanet yoluyla sorular sorulur, sorular olumsuz cevaplar içeriyorsa Tanrılara kurbanlar sunulurdu, böylece durumun düzeldiğine inanılırdı.
Bir kadın doğum yapacağı zaman; iki sandalye ve üç yastık, tabureye bir yastık yerleştirilir. Yastıklardan biri taburelerin arasına, yere koyulur. Çocuk doğmaya başladığı zaman, kadın sandalyenin üstüne otururdu. Burada geçen sandalye, günümüzde normal doğum esnasında kullanılan tekniklerden biri olan çömelme pozisyonunu aklımıza getirmektedir.
Doğum esnasında sandalye kırılır ya da kadını yaralarsa sandalye hemen değiştirilir, bu durumun kadının gizlediği bir suçu olmasından kaynaklandığı düşünülürdü. Suç unsurun yok edilmesi için kadının temizlenip, Tanrı’lara adak sunması gerekirdi.
Hititler, meydana gelen kötü olayları Tanrıların memnun edilememesinden ya da bir günah unsurunun varlığı ile ilişkilendirmişlerdir. Hititlerde ebelerin, yeni doğan bebeklerin üzerindeki kötü etkileri uzaklaştırmak ve ona iyi bir alın yazısı vermesi için Tanrı’lara yakarmaları da söz konusuydu.
Konumuzla ilgili olarak en çarpıcı bilgi şüphesiz III. Hattuşili döneminden gelmektedir. III. Hattuşili, 60 yaşındaki kız kardeşi Matanazzi’nin çocuk sahibi olabilmesi için Mısır’dan tıbbi yardım istemektedir.
”Kardeşim bana onun doğurabilmesi için ilaç hazırlayacak bir adam göndersin” kardeşim bana böyle yazdı.
Kardeşime şunu söylemek isterim: Bak, Kardeşimin kız kardeşi Matanazi, kardeşin kral onu tanıyor.
O ellilik ya da altmışlık bir kadındır. Bak, elli ya da altmış yaşında bir kadını doğurtmak için 3-5 ilaç yapmak olanaksızdır.
Gerçekten Güneş Tanrısı ile Fırtına Tanrısı (onun hatırı için) sihirli bir tedavi ile etkili olabilirler. Kardeşimin kız kardeşi için, eskiden de böyle bir tedavi etkili oldu.
Ben, kardeşin kral, yetenekli bir sihir rahibi ile yetenekli bir hekim göndereceğim. Onun doğurması için bir ilaç yapacaklar.”
Karatepe Aslantaş Milli Parkı -Osmaniye-Türkiye
Hannahanna
Kadınlara doğumda yardımcı olan Hurri kökenli Tanrı Hannahanna’dır. Hitit mitolojisinde de ilginç çocuk doğumlar görmek mümkündür. Hurri kökenli bir masal olan; bir yılda 30 çocuk doğuran Kaneş Kraliçesi’nin öyküsü de oldukça dikkat çekicidir.
Efsaneye göre kraliçe bir gebelikte 30 erkek çocuk doğurmuş, aradan yıllar geçtiğinde bu kez diğer bir gebeliğinde de 30 kız çocuğu doğurmuştur. Bir kadın ne kadar çok çocuk doğurursa ev işlerinde çalışacak o kadar çok işçiye sahip olunurdu.
Karatepe Aslantaş Milli Parkı -Osmaniye-Türkiye
Ayrıca çok çocuk sahip olmanın siyasi ve ekonomik getirisi oldukça fazlaydı. Günümüzde devam ettirilen başlık parası geleneğinin temeli burada atılmıştır. Kız çocuklarının gelinlik çağına eriştikten sonra başka bir eve hazır, iş bilir bir şekilde gönderilmesi ve ona harcanan emeğin belli bir karşılığı olmaması aile için boşa yatırım gibi algılanıyor olabilirdi.
Karatepe Aslantaş Milli Parkı -Osmaniye-Türkiye
Hesiodos, kadının parayla satın alınmasının çok hayırlı olduğunu, böylelikle gerektiğinde öküzün ardından gidebileceğini söyleyerek kadının evlilikteki yerini belirtmiştir.
Yazar: Emrah Uçar
Kaynakça:
AY Şeyma, Hititlerde Gebelik 2012 s.44
ÜNAL Ahmet, Hitit Tıbbının Ana Hatları 1980 s.475
GEZGİN İsmail, Fallusun Arkeolojisi 2012
Uçar/Ay Tedirginliği Arş.Öz.Arv
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder