Salyangozdan mor boya çıkarmayı anlatan kil tablet (M.Ö. 600)


Mor renkli kumaşlar binlerce yıl yalnızca krallarca kullanıldı. Mor boya deniz salyangozun dan elde edilirdi ve halkın mor elbise giymesi yasaktı.

Ege ve Akdeniz Kıyıları Mor Boya Kaynağıydı

Doğal mor boya, Ege ve Akdeniz’de yaşayan ve Latince adı Murex brandaris olan deniz salyangozundan elde edilir. Salyangozun diğer türü olan Murex trunculus ise farklı tonda bir mor boya kaynağıdır. Mor boyayı
M.Ö. 1800’lerde kullanan Sümerler, bu boyaya “SIG ZA.GIN.NA” derdi.Boya, salyangozun başının arkasındaki küçük salgı bezinde bulunur ve 12
bin salyangozdan 1,5 gram boya çıkar. Renksiz olan sıvı, güneş altında kumaşlar boyanırken önce yeşile ve sonra mora dönüşür. Az ve pahalı olan mor kumaş sadece krallar için üretilirdi. Bazı krallar halkın mor elbise giymesini yasaklamıştı. Aristo ve Plini’nin kitaplarında, mor boya yapımının detayları verilmişti. Mor kumaş en fazla Suriye, Girit ve Mısır’da üretilirdi. Bizans İmparatoru Jüstinyen’i mor elbiseyle resmeden mozaik İtalya’dadır.Büyük İskender, Pers İmparatorluğu’nu ele geçirince, kendisine saray
hazinesinde saklanan 190 yıllık mor elbiseler verildi.
Prof. Dr. Ural Akbulut